Recentlyakynda, Hytaý Ylymlar akademiýasynyň mehanika instituty aýna materiallaryň garramagyna garşy täze ösüş gazanmak üçin içerde we daşary ýurtly gözlegçiler bilen hyzmatdaşlyk etdi we adaty metal aýnanyň aşa ýaş gurluşyny ilkinji gezek synagdan geçirdi. aşa çalt wagt masştaby.Degişli netijelere “Science Advances” (Science Advances 5: eaaw6249 (2019)) neşir edilen metal äýnekleriň şok gysylmagy bilen aşa ýaşartmagy diýilýär.
Metastable aýna materialynyň termodinamiki deňagramlylyk ýagdaýyna öz-özünden garramak meýli bar we şol bir wagtyň özünde maddy häsiýetleriň ýaramazlaşmagy bilen bilelikde bolýar.Şeýle-de bolsa, daşarky energiýanyň kömegi bilen garry aýna materialy gurluşy ýaşaryp biler (ýaşartmak).Bu bir tarapdan garramaga garşy proses, aýnanyň çylşyrymly dinamiki özüni alyp barşyna esasy düşünmäge goşant goşýar, beýleki tarapdan aýna materiallarynyň in engineeringenerçilik taýdan ulanylmagy üçin hem amatly.Soňky ýyllarda, giň ulanylyş perspektiwaly metal aýna materiallar üçin, materiallaryň mehaniki we fiziki aýratynlyklaryna netijeli gözegçilik etmek üçin, affin däl deformasiýa esaslanýan gurluş ýaşartyş usullary teklip edildi.Şeýle-de bolsa, öňki ýaşartmagyň ähli usullary pes stres derejesinde işleýär we ýeterlik uzak wagt talap edýär we şonuň üçin uly çäklendirmeler bar.
Gözlegçiler, ýeňil gaz ýaragynyň goşa maksatly plastinka täsir tehnologiýasyna esaslanyp, adaty sirkoniuma esaslanýan metal aýnanyň takmynan 365 nanosekuntda ýokary derejä ýetendigine düşündiler (adamyň gözüni ýalpyltmak üçin wagtyň bir milliony) göz).Entalpiýa gaty tertipsizdir.Bu tehnologiýanyň kynçylygy, gyrkym zolaklary we spallasiýa ýaly materiallaryň dinamiki şowsuzlygynyň öňüni almak üçin metal aýna birnäçe GPa derejeli bir impulsly ýüklemäni we wagtlaýyn awtomatiki düşürmegi ulanmak;şol bir wagtyň özünde, listowkanyň täsir tizligine gözegçilik etmek bilen, aýnanyň çalt ýaşarmagy dürli derejelerde “doňýar”.
Gözlegçiler, termodinamikanyň, köp ölçegli gurluşyň we “Bose pik” fon dinamikasynyň nukdaýnazaryndan metal aýnanyň ultra-çalt ýaşartyş prosesi barada giňişleýin gözleg geçirdiler, aýna gurluşynyň ýaşamagynyň nano masştably toparlardan gelip çykýandygyny ýüze çykardylar.“Gyrkym geçiş” re modeiminde döredilen mugt ses.Bu fiziki mehanizmiň esasynda, metal aýnanyň aşa çalt ýaşamagynyň wagt masştabynyň mümkinçiligini düşündirýän ölçegsiz Debora nomeri kesgitlenýär.Bu iş, metal aýna konstruksiýalaryň azyndan 10 sargyt bilen ýaşalmagy üçin wagt masştabyny artdyrdy, bu görnüşli materialyň ulanylyş meýdanlaryny giňeltdi we adamlaryň aýnanyň ultrafast dinamikasyna düşünişini çuňlaşdyrdy.
Iş wagty: Dekabr-06-2021