Şu ýylyň başyndan bäri aýnanyň bahasy “hemme taraplaýyn ýokarydy” we aýna islegi köp bolan pudaklaryň köpüsi “çydap bolmaýar”. Golaýda käbir gozgalmaýan emläk kompaniýalary aýna bahalarynyň aşa ýokarlanmagy sebäpli taslamanyň tizligini sazlamalydygyny aýtdylar. Bu ýyl tamamlanmaly taslama indiki ýyla çenli gowşurylyp bilinmez.
Şeýlelik bilen, aýna uly isleg bildirýän çakyr pudagy üçin, “hemme taraplaýyn” baha amal çykdajylaryny ýokarlandyrýarmy ýa-da bazar amallaryna hakyky täsir edýärmi?
Senagat çeşmelerine görä, aýna çüýşeleriň bahasynyň ýokarlanmagy şu ýyl başlamady. 2017-nji we 2018-nji ýyllarda çakyr pudagy aýna çüýşeleriň bahasynyň ýokarlanmagy bilen ýüzbe-ýüz bolmaga mejbur boldy.
Hususan-da, “sous we şerap gyzzyrmasy” tutuş ýurtda möwç alýarka, sous we çakyr ýoluna köp mukdarda maýa girdi, bu gysga wagtyň içinde aýna çüýşelere bolan islegi ep-esli ýokarlandyrdy. Şu ýylyň birinji ýarymynda islegiň ýokarlanmagy sebäpli bahanyň ýokarlanmagy görnüp durdy. Şu ýylyň ikinji ýarymyndan bäri Döwlet Bazar Gözegçilik Dolandyryşynyň “oklary” we sous we çakyr bazarynyň paýhasly dolanmagy bilen ýagdaý gowşady.
Şeýle-de bolsa, aýna çüýşeleriň bahasynyň ýokarlanmagy bilen baglanyşykly käbir basyşlar henizem çakyr kompaniýalaryna we çakyr söwdagärlerine geçirilýär.
Şandongdaky bir likýor kompaniýasyna jogapkär adam, esasan pes mukdarda içgiler bilen iş salyşýandygyny we az girdeji gazanýandygyny aýtdy. Şonuň üçin gaplaýyş materiallarynyň bahasynyň ýokarlanmagy oňa uly täsir edýär. "Bahalar ýokarlanmasa, girdeji bolmaz we bahalar ýokarlan halatynda sargytlar az bolar, şonuň üçinem bu entegem kynçylykda." Jogapkär aýtdy.
Mundan başga-da, käbir butiki çakyr önümleriniň bahasynyň ýokary bolmagy sebäpli az täsir edýär. Hebeýdäki bir çakyr kärhanasynyň eýesi, şu ýylyň başyndan bäri çakyr çüýşeleri we agaç gaplama sowgat gutulary ýaly gaplaýyş materiallarynyň bahasynyň ýokarlanandygyny, şerap çüýşeleriniň ep-esli ýokarlanandygyny aýtdy. Girdejiler azalsa-da, täsiri möhüm däl we bahalaryň ýokarlanmagy göz öňünde tutulmaýar.
Kärhananyň başga bir eýesi, söhbetdeşlikde gaplaýyş materiallarynyň köpelendigine garamazdan, kabul ederlikli çäklerde bolandygyny aýtdy. Şonuň üçin bahalaryň ýokarlanmagy göz öňünde tutulmaz. Onuň pikiriçe, çakyr kärhanalary bahalary kesgitlänlerinde bu faktorlary öňünden göz öňünde tutmalydyrlar we markalar üçin durnukly baha syýasaty hem möhümdir.
Häzirki ýagdaýyň “orta-ýokary” çakyr markalaryny satýan öndürijiler, paýlaýjylar we ahyrky ulanyjylar üçin aýna çüýşeleriň bahasynyň ýokarlanmagy çykdajylaryň ep-esli ýokarlanmagyna sebäp bolmajakdygyny görmek bolýar.
Aýna çüýşeleriň bahasynyň ýokarlanmagynyň uzak wagtlap bolup biljekdigini bellemelidiris. “Bahasy we satuw bahasy” arasyndaky gapma-garşylygy nädip çözmeli, pes derejeli çakyr markasy öndürijileriniň üns bermeli meselesine öwrüldi.
Iş wagty: 25-2021-nji oktýabr